Nieuwe stap op weg naar kandidatuur EMR Einstein Telescoop

Foto's: Wouter Maeckelberghe

Brussel, 26 september 2023

Ministers, staatssecretarissen en gedeputeerden van België, Nederland en de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen hebben vandaag een nieuwe stap gezet om de Einstein Telescoop naar het grensgebied van de drie landen te brengen.

Daartoe ondertekende de interministeriële conferentie in Brussel de intentieverklaring over de route naar de gezamenlijke officiële kandidatuur (het 'bidbook') van de drie landen. Deze verklaring bevat verdere afspraken over samenwerking. Voorts geven de ministers in de verklaring groen licht om een consortium voor te bereiden.

Uniek

Vlaams minister van Innovatie Jo Brouns was gastheer van de bijeenkomst: "Ik heb vandaag veel positieve energie ervaren om van het Einstein Telescoop project een succesverhaal te maken. De wil is aanwezig om er samen de schouders onder te zetten, met overheden, met kennisinstellingen en met het bedrijfsleven. Ik zal dit project, dat zo belangrijk is voor België, Nederland, Duitsland en meer in het bijzonder voor de grensregio, op de voet blijven volgen, in de wetenschap dat we iets unieks creëren."

De overeenkomst werd ondertekend door ministers, staatssecretarissen en gedeputeerden van de Belgische federale overheid, Vlaanderen, Wallonië, de Franstalige Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, de Nederlandse regering en de Nederlandse provincie Limburg.

Einstein Telescoop

De Einstein Telescoop wordt 's werelds eerste zwaartekrachtgolf-detector van de derde generatie. Deze telescoop zal ons een schat aan nieuwe inzichten geven in de evolutie en structuur van het heelal, met waarnemingen die ons steeds dichter bij de oerknal brengen.

De telescoop is niet alleen van grote wetenschappelijke waarde, maar betekent ook een enorme stimulans voor innovatieve hightech bedrijven in de deelnemende landen en in de regio waar hij wordt gebouwd.

Een taskforce uit België, Nederland en de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen bereidt een gezamenlijk bod voor om de telescoop naar het grensgebied van de drie landen te brengen. Hier wordt gewerkt aan het plan om de telescoop 250 meter onder de grond te bouwen in een driehoekige vorm, met hoekpunten verbonden door detectiearmen van elk 10 kilometer. Een ondergronds observatorium is de beste garantie voor optimale waarnemingen met weinig lawaai.

Naast de gezamenlijke inspanningen van België, Duitsland en Nederland werkt ook het Italiaanse Sardinië aan onderzoek dat moet leiden tot een bidbook voor de bouw van de Einstein Telescoop. Een beslissing op EU-niveau over de locatie wordt rond 2026 verwacht.

"Vandaag hebben we een grote stap voorwaarts gezet in de kandidatuur van de drie Euregionale landen. Alleen samen kunnen we een sterk bod uitbrengen en het project 'Einstein Telescoop in de Grensregio’ realiseren", aldus de voorzitter van de EGTS Euregio Maas-Rijn, Emile Roemer.